Jeśli chcesz mieć dobre kontakty ze swoim dzieckiem, w pierwszym rzędzie naucz się go słuchać, wtedy, lepiej je zrozumiesz i zdobędziesz większe zaufanie swojej pociechy.
1. Słuchaj od samego początku
Przychodzimy na świat z wrodzoną umiejętnością przekazywania i odbierania sygnałów od innych, zarówno tych wyrażonych słowem, jak i przekazanych gestem. Małe dziecko, nim zacznie mówić i rozumieć nasze słowa, nawiązuje kontakt ze swoją matką. Już od pierwszych chwil życia wydaje dźwięki, które matka potrafi rozszyfrowywać jako sygnały głodu, lęku czy pragnienie czułości. Matka słucha swego maleństwa, choć przecież ono jeszcze nie mówi. Czym bardziej wsłuchuje się już teraz, tym lepiej rozumie swoje dziecko w dalszych etapach jego życia.
2. Wszystkie dźwięki coś oznaczają
Gaworząc, dziecko ćwiczy swoje narządy mowy i przygotowuje struny głosowe do wypowiadania pierwszych wyrazów, a potem zdań. Maluch bawi się i cieszy wydawanymi dźwiękami. Spróbuj i Ty cieszyć się razem z nim. Dziecko doskonale wyczuwa, kiedy się smucisz, a kiedy radujesz. Jeśli więc śpiewnie komunikuje Ci, że zainteresowała je poruszająca się zabawka, która wisi nad łóżeczkiem, odpowiedz rozumiejącym gestem, przytuleniem czy uśmiechem. Dasz maleństwu znak, że słuchasz i rozumiesz, co „mówi" do Ciebie.
3. Gdy dziecko zadaje pytania
„Dlaczego woda jest mokra, ślimak śpi w skorupce, a księżyc świeci tylko nocą...?” - z tych pytań wyławiasz tylko te, na które sensownie potrafisz odpowiedzieć. Pozostałych nie słuchasz.
Czym więcej trudnych pytań zadaje Ci dziecko, tym mniej go słuchasz. Odwrotnie do tego, czego oczekuje ono od Ciebie. Bo zadając te najdziwniejsze nawet pytania, dziecko chce być słuchane. Z pewnością lepiej przyjmie odpowiedź: „Nie wiem, nie potrafię ci odpowiedzieć, sprawdzę to”, niż nic nie znaczące milczenie.
4. Przedszkolak mówi dużo
Staraj się uważnie go słuchać. Bardzo wiele dzieje się w życiu Twojego przedszkolaka. Czasem z trudem przebija się przez głośnych kolegów, gdy ma pytanie do nauczycielki. Wraca więc do domu i znów głośno domaga się uwagi, w obawie, że i tu nikt go nie usłyszy. Zapewnij malca, że słuchasz uważnie. Przerwij na chwilę czynność, która cię absorbuje, skieruj wzrok na dziecko, dotknij jego ramienia lub weź za rękę. Słuchaj cierpliwie, choćby mówił bardzo długo, powracał wciąż do tych samych wątków, plątał zdarzenia i gubił się w dygresjach. Okaż zrozumienie, potakując lekko głową i nie zaczynaj mówić, zanim malec nie skończy. Mów krótko, używając prostego języka. Wkrótce Twoja pociecha też opanuje umiejętność konkretnego wyrażania swoich myśli i łatwiej będzie Ci jej słuchać.
5. Gdy staje się nastolatkiem
W tym wieku zaczyna mówić mniej, ale wielką wagę przywiązuje do swoich słów. Chce być nie tylko wysłuchany, lecz także zrozumiany. Czasem wiele myśli kłębi mu się w głowie, a tylko niektóre zostają ubrane w słowa, Teraz Twoje zadanie jest o wiele trudniejsze niż wcześniej. Musisz wysłuchać tego, co dziecko mówi do Ciebie i tego, co chciałoby powiedzieć. Nie zawsze oczekuje ono komentarza, rady i wtedy nie obsypuj nastolatka swoimi przemyśleniami. Jeśli wystarczy mu milczący słuchacz, pozostań nim i słuchaj cierpliwie.
Opracowała: Ewa Knap